Kalp Damar Hastalıklarında ve Risklerinde Tıbbi Beslenme Programımız Nasıl?
Kalp Damar hastalıkları ölümcül kronik hastalıkların başında gelir. Damar sertleşmesi (aterosklerosiz), koroner kalp damar hastalığı iki ayrı başlıkta ele alınır.
Aterosklerosiz
Yüksek kan basıncı, yüksek LDL kolesterol, diyabet gibi çeşitlik faktörler arterlerin işlevini bozar. Endotel hücreleri sitokin üretir. Bağışıklık hücrelerinden makrofajlar, lipid birikintisini temizlemek ve iltihabi durumu iyileştirmek için müdahaleye gelirler ancak sürekli LDL kolesterol birikimi ile bu işlevde başarısız olabilirler. Damardaki birikinti gittikçe çoğalarak kademeli olarak damar tıkanır.
Aterosklerosiz kalp, beyin ve diğer organların arterleri ile aortta oluşan bir bozukluk olup koroner kalp, felç ve diğer damar hastalıklarına neden olur.
Koroner Kalp Hastalığı
Kalbi besleyen damarların tıkanmayla oluşan hastalıklara koroner damar hastalığı adı verilir. Yaş, cinsiyet, kalıtım risk faktörlerindendir. Yaş arttıkça risk artar. Kadınlarda doğurganlık döneminde salgılanan östrojenin koruyucu etkisi; erkekliğe özgü hormonların da LDL (kötü kolesterol) yükseltip HDL’yi (iyi kolesterol) düşürme, karın bölgesinde yağlanmayı arttırma etkisi sebebiyle bu hastalık erkeklerde daha fazla görülür .
Tibbi Beslenme Tedavimizin Özellikleri
Kalp damar hastalıklarınla ilişkili olan yüksek kolesterol ve trigliserit değerleri hastalığa veya hastalık riskine belirli seviyelerde tutulması gerekir. Bu hedeflerin hangi seviyelerde olması gerektiğini doktorunuz belirler ve tıbbi beslenme programını o hedeflere göre oluşturacağız.
Kolesterol ve Trigliserit Hedefleri
İnsan vücudunda kolesterolün bir kısmı besinlerden alınır bir kısmı ise karaciğerde asetattan sentezlenir. Kolesterol hücre zarı yapısına, beyinde miyelin tabakasına katılır. Bazı hormonların ve safra asitlerinin öncüsüdür. Serum kolesterolünün çoğu LDL kolesterol ile taşınır. İnsan vücudunda önemli rolleri olan kolesterolün kanda belli bir seviyede olması gerekir ancak çok yüksek seviyeleri istenmez.
Yüksek Kolesterol, LDL(Kötü Kolesterol) Trigliserit Düşürücü Diyet
Besinlerdeki yağ asitleri, serum kolesterol seviyelerini etkileyen faktörlerdir ve tedavi sürecince miktarlarının doğru belirlenmesi gerekir. Besinlerdeki yağ asitlerinin etkilerine örnek verecek olursak: doymuş yağ asitleri LDL ve HDL kolesterolü yükseltir; bir doymuş yağ asidi türü olan stearik asit serum lipoprotein kolesterolü etkilemezken miristik, palmitik, laurik asit yükseltir; yüksek omega 3 (n-3) yağ asitleri içeren balık yağı, trigliserit seviyelerini düşürürken LDL kolesterole etkisi çelişkili olabilmektedir. Çoklu doymamış yağ asidi grubu olan omega 6 (n-6) tromboz (kan pıhtılaşması) oluşumunu hızlandırırken n-3 yağ asitleri tromboz oluşumunu yavaşlatır. Bu sebeple diyette n-6/n-3 oranının 7/1 üstüne çıkmaması gerekir. Tibbi beslenme tedavisinde diyetin yağ asidi içerikleri türü ve oranını hastalığın tedavi hedeflerine göre belirliyoruz ve gerektiğinde süreç içerisinde değiştiriyoruz.
Diyetle birlikte LDL kolesterolün düşürülmesi koroner kalp hastalığı riskini düşürür. Yüksek kolesterol seviyelerindeki düşüş de hastalık riskini azaltmaktadır.
Hipertansiyon-Yüksek Tansiyon Düşürücü Diyet (DASH Diyeti)
Koroner Kalp Hastalığı için en önemli risk faktörü olan hipertansiyondur. Kan basıncında sağlanan düşüşler kalp hastalığı riskini azaltır. Hipertansiyon Diyetin tansiyon düşürücü etkisinin olması çok önemlidir. Hipertansiyonu olan danışanlarımızın diyeti DASH diyeti (Dietary Approaches to Stop Hypertension) özelliği taşımaktadır. DASH diyeti hakkında ayrıntılı bilgiye aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz
Tansiyon Düşürücü Diyet – DASH Diyeti
C Reaktif Protein(CRP) Düşürücü Diyet
Enflamasyon, bağışıklık sisteminin çeşitli hastalık, alerji veya yaralanmalara karşı oluşturduğu bir tepkidir. Damarlardaki hasara karşı oluşarak ateroskleroz sürecini başlatır. Kan CRP seviyesinin yükselmesi koroner kalp hastalığı belirtisi olabilmektedir. CRP obez bireylerde yüksektir ayrıca romatoid artirit gibi diğer iltihabi hastalıklarda da yükselebilir. CRP seviyesinin 3mg/dl üstünde olmasının koroner kalp hastalığı için yüksek risk olduğu kabul edilir. Tıbbi beslenme tedavisini oluştururken CRP’yi düşürücü etkisi olacak şekilde planlıyoruz.
Homosistein Düşürücü Diyet
Homosistein vücutta üretilen bir aminoasittir. Homosistein metabolizmasında yer alan folik asit, B2, B6, B12 vitaminleri yetersizliğinde kan homosistein seviyesi yükselir. Kanda homosistein seviyesinin yüksek olması bağımsız risk faktörü olarak kabul edilir. Homosistein düşürücü diyet kalp damar sağlığı için faydalı kabul edilir.
Fibrinojen Düşürücü Diyet
Fibrinojen pıhtılaşmada rol oynayan bir proteindir. Pıhtılaşma damar tıkanmasının son evresi olduğundan fibrinojen seviyesinde yükselmenin koroner kalp hastalığı için risk oluşturabileceği düşünülür. Kilo verme, sigarayı bırakma, doğru omega 3 yağ asidi alımı pıhtılaşma riskini azaltır
Böbrek Koruyucu Diyet
Böbrekler vücutta zararlı öğelerin atılmasında; sodyum, potasyum, kalsiyum minerallerinin dengesinin sağlanmasında; D vitaminini aktif hale getirmede; hormon yapımında görevleri vardır. Böbrek sağlığındaki bozulmalar kalp krizi ve inme riskini arttırır. Hipertansiyon ve diyabet böbrek hasarlarının başlıca nedenlerindendir. Eğer hastada böbrek hastalığı veya riski varsa tıbbi beslenme programını ona göre şekillendiriyoruz. Diyabeti olan hastalarda kan şekeri kontrolü sağlayacak bir program oluşturup kan şekeri değerlerini takip ediyoruz.
Oksidatif Stresi Azaltıcı Diyet
Vücut metabolizmasında oluşan ve besinlerle alınan reaktif oksijen türleri veya serbest radikaller LDL oksidasyonunu hızlandırmakta ve arter iç duvarında yağlı plaka oluşmasına katkı sağlar. Antioksidanlar aterosklerosiz oluşumunun engellemesine yardımcı olur. Diyet programımızı doğru miktarda antioksidan içerecek şekilde hazırlıyoruz.
Kilo Verme Diyeti
Yüksek kilo enflamasyon, diyabet, hipertansiyon risklerini arttırdığı için kardiyovasküler sağlığı olumsuz etkiler. Yüksek kiloda çok düşük dansiteli lipoprotein (VLDL) ve LDL kolesterol seviyeleri yüksek, HDL kolesterol seviyeleri düşük olmaya meyillidir. Kilolu bireylerin vücutları normal kilolulara göre daha fazla kolesterol üretir. Beden kitle indeksi 30 üzeri olanlarda koroner hastalıktan ölüm riski artar. Yağ alımının üst vücutta toplanması (android kilo alımı) riski daha da arttırır. Bel çevresinin kadınlarda 80, erkeklerde 93 cm üstünde olması riski arttırmaktadır. Kilo fazlalığı durumunda kişiye göre doğru hedefler koyup beslenme programını ona göre planlıyoruz.
Diyet Programlarımızın Özelliği Nedir?
Tıbbi beslenme programlarımızın içeriği son bilimsel gelişmelere uygun şekilde hazırlanır. Listelerimize işlevi olmayan, vücudu yoracak içerikler (gereksiz bitki karışımları, takviyeler gibi) eklenmez. Besin içerikleri, öğün saatleri sizin hayatınızda kolay uygulayabileceğiniz şekilde oluşturulur.
Uyguladığımız Diyet Programları
- Kişiye göre Özelleştirilmiş Akdeniz Diyeti
- Kolesterol, LDL Kolesterol, Trigliserit Düşürücü Etki
- Dash Diyeti(Tansiyon Düşürücü)
- CRP Düşürücü Diyet
- Homosistein Düşürücü Diyet
- Fibrinojen Düşürücü Diyet
- Kilo Düşürücü Diyet
- Oksidatif Stresi Azaltıcı Diyet
Kalp damar hastalıkları, yüksek kolesterol ve trigliserit seviyelerinde kişiye ve tedavi hedeflerine göre özelleştirilmiş Akdeniz diyeti uygulanmalıdır. Yukarıda bilimsel geçerliliği olan diyet özellikleri hastalığa, kullanılan ilaçlara ve tedavi hedeflerine göre belirlenir ve süreç içerisinde güncellenir. Farklı diyet programları gerekli görüldüğü taktirde uygulanabilmektedir.
Süreç nasıl işliyor?
- Ön Görüşme
- Kilo, Yağ Analizi Ölçümü ve Kan Tahlillerinin ve Tedavi Hedeflerinin Değerlendirilmesi
- Hedef Belirlenmesi (Kilo ve Kan Tahlili Değerleri (kolesterol, Trigliserit ve diğer) Hedefi )
- Beslenme Programının Oluşturulması
- Haftalık Takiple Gerektiğinde Listenin Güncellenmesi
- Hedefe Ulaşınca Koruma Diyetinin Oluşturulması
Bilgi almak veya randevu oluşturmak için iletişime geçin